Xosé Bar Boo (Vigo, 22 de setembro de 1922 - Santiago de Compostela, 21 de febreiro de 1994) foi un arquitecto activo en Galicia principalmente en Vigo e a súa contorna aínda que na Coruña temos un exemplo moi destacado da súa plástica como é o edificio dos Xulgados.
Con Bar Boo recupérase a cultura arquitectónica que se perdera coa Guerra Civil. Os anos 40 e 50 do século pasado foran décadas escuras para España, illada das novas correntes arquitectónicas e urbanísticas que promove o Movemento Moderno. Xunto con Fernández-Albalat introduciron esta tendencia na arquitectura galega.
Trátase, segundo o arquitecto Xosé Manuel Casabella, aínda que pareza paradoxo dun arquitecto recoñecido e marxinado á vez porque foi un home moi esixente coa calidade do traballo e fixo que perdese traballos importantes que foron para outros colegas contemporáneos. Sempre se mantivo fiel aos seus principios éticos, foi rebelde liberando as súas ideas co seu traballo sen someterse á servidume que a profesión impoñía.
Foi un dos impulsores do Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia no que máis tarde exerceu de decano en 1976 ano da súa creación. Foi vicepresidente do Consello Superior dos Colexios de Arquitectos de España e profesor titular da Escola Técnica Superior de Arquitectura da Coruña.
Estudou na Escola Superior de Arquitectura de Madrid, graduándose en 1957 e doutorándose en 1960. A pesar do relativo illamento xeográfico da súa actividade profesional, circunscrita á contorna da ría de Vigo, a obra de Bar Boo deixou un forte pegada nos arquitectos galegos da vindeira xeración. A súa obra, moi persoal e afastada dos circuítos de produción en masa, supón unha reflexión constante sobre a arquitectura e o seu entorno. Atentos á funcionalidade, ao terreo, á orientación, ás vistas (propias e alleas), ao clima e á racionalidade do proceso construtivo, o seu deseño libre e rico en detalles xera unha espacialidade sempre sorprendente.
A súa primeira obra, que actualmente alberga as oficinas do COAG en Vigo, é sen dúbida a máis perfecta do Movemento Moderno en Vigo, mantendo a súa vixencia e frescura durante corenta anos.
Deseñou construcións como as Torres da illa de Toralla ou o policlínico Cíes, edificios que marcaron a estética da cidade viguesa. Porén, poucos saben que este arquitecto foi o fundador da Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galicia (Adega), membro fundador do Museo do Pobo Galego ou membro do Seminario de Estudos Galegos. A súa obra, fundamentalmente racionalista, estivo condicionada pola funcionalidade, pero tamén pola harmonía co medio.
Cinco arquitectos, César Portela, Gallego Jorreto, Xosé Manuel Casabella, Elena Ampudia e Jaime Blanco, falaron o pasado 26 de setembro na sede da Real Academia Galega de Belas Artes na Coruña da ética que guiou os seus traballos. O acto xurdiu como homenaxe a Bar Boo no centenario do seu nacemento.
Precisamente na súa obra máis polémica, a Torre de Toralla, non puido levar a cabo o seu proxecto e acabou por romper cos promotores ao non estar satisfeito co resultado final. Segundo os seus estudosos, a igrexa parroquial de Nosa Señora das Neves (1962/1971), en Teis, captou alí os trazados xeométricos inspirados en combinacións triangulares proporcionalmente vinculadas.
O círculo marcado en 1967, o deseño do policlínico Cíes, hoxe desocupado á espera dunha nova función. No ano 2006 engadiuse á súa planta esférica un anexo que rompe a concepción inicial.
En distintos puntos da cidade hai edificios coa súa firma como edificios comunitarios como Plastibar (1957), en Marqués de Valladares; as casas da Praza de Compostela (1963), as de San Xosé Obreiro no barrio de Coia (1969) ou as da rúa García Olloqui (1972).
En vivendas unifamiliares destaca a casa de Gerardo Martín, en Doutor Corbal, 65 (Teis). Realizada en formigón, destaca a súa fachada principal, concibida como unha escaleira invertida. Está inscrita no inventario da Xunta como Ben de Interese Patrimonial.
A súa traxectoria tamén o levou a crear espazos de traballo como as oficinas de Vitrasa (1974) e o complexo Aurelio Pérez (1982).
Aínda que a maioría das súas obras están situadas en Vigo, tamén asinou os mercados de alimentación de Gondomar e Porriño, os xulgados da Coruña ou a coñecida como Casa Ferro, realizada en Ponteareas entre 1962 e 1977. En case toda a súa obra residencial imperan certas influenzas orgánico-funicionais wrightianas como podemos observar no edificio dos xulgados da nosa cidade onde incorpora a un edificio de trazo funcional materiais do país como o granito rosado de Porriño.
Arriba: Edificio Plastibar (Vigo-1957). Actual sede do COAG na cidade
.jpg)
