29/05/20

Usuarios das residencias de DomusVi inician unha demanda colectiva contra a empresa pola súa xestión na pandemia

 
 

Sétimo día sen mortes por coronavirus dende o inicio da pandemia en Galicia e só tres novos diagnósticos

 
 

As chamadas ao teléfono 016 de violencia de xénero aumentaron un 73% en Galicia en abril


 

As enfermeiras eventuais, referentes na loita sanitaria ante o 12X: "Antes chamabamos nós aos partidos, agora chaman eles"

 
 
 

A exposición ao turismo e á industria do automóbil acrecentan os riscos de Galicia na crise económica polo coronavirus

 
 

A enésima ameaza de peche de Alcoa dende a fin do colchón de cartos públicos fai tremer o corazón industrial da Mariña

 
 

28/05/20

A Banda da Loba - Fábrica de luz

Alcoa propón pechar a planta de aluminio en San Cibrao e despedir 534 traballadores



Carvalho Calero vs Filgueira Valverde

Decreto Filgueira | Documental

Filgueira Valverde, o escritor homenageado no Dia das Letras 2015, dá nome a um documento fundamental para entender a história do galego contemporáneo: o “Decreto Filgueira”, que em 1982 oficializou a normativa do galego que chegou aos nossos dias, derrogando as imediatamente anteriores de Carvalho Calero (ao que lhe dedicamos este ano o día das letras). Decreto Filgueira explica os antecedentes deste acontecimento desde os anos 70. Dirigido por Ozo Perozo.

 

 

27/05/20

Visión dunha andaluza sobre o uso do galego na Coruña

Carmen Grimaldi é unha moza andaluza que leva un ano vivindo na Coruña e que nos conta a súa relación coa lingua galega desde as súas circunstancias... Ela é gaditana e xornalista. Traballaba na súa terra nunha revista cultural e mais no Consejo Audiovisual de Andalucía, que é o organismo controlador da programación televisiva para a Junta de Andalucía..., ata que botou un mozo coruñés; deixou o traballo, a súa terra e veu canda el. Na Coruña matriculouse na Escola Oficial de Idiomas para estudar alemán... e galego; tamén se anotou nos xuntoiros (grupos de conversa en galego) para mellorar a lingua. Atopou traballo nunha consultoría de xestión de mercadotecnia, na que xestiona a comunicación na rede para distintas empresas.

Manual de autoaxuda para neofalantes | Belen Regueira | LGx15

Nesta charla do LGx15, a comunicadora Belén Regueira dá as claves, a partir da súa experiencia e vivencia persoal, para ser neofalante de galego e non morrer no intento.

Sés: "Tempestades de sal" (San Froilán 2017)


30 propostas de música en galego actual que tes que coñecer

Para coñecermos máis (a) música en galego actual. Aquí vai unha selección de 30 grupos/artistas de todos os estilos, especialmente pensada para xente moza. Pop, hip hop, rock, tradicional, trap, electrónica… Mais, ollo! Isto só é unha pequena selección! Unha mostra da diversidade de propostas actuais. Loxicamente, hai moitísimas cousas máis!

O firme rexeitamento das tres universidades ao plan para limitar a docencia presencial obrigou á Xunta a retiralo



26/05/20

Cumbia para quitar as penas - MJ Pérez (Versión Acústica)


In Memoriam: Serafín Mourelle, o patrón de Porcupine

Serafín Mourelle Bugallo (Corme, 1933-A Coruña 2020). Aos catorce anos embarcou de “cho”, axudante de cociña,  e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta, el foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Nunca esqueceu as súas orixes humildes e por iso dende hai moitos anos militou -rara avis entre os patróns- no PCG. Serafín é poeta ao xeito de Manuel Antonio. Isto é, poesía do mar escrita pola propia xente do mar. Tamén é autor dunha novela, aínda inédita, Cartas ao meu avó, na que narra a súa aventura na mariña mercante, no banco Canario-Sahariano e na auga do Gran Sol. Faleceu ao rematar o pasado mes de marzo. Nel temos a presenza pondaliana dun bo e xeneroso.


 Transcripición da entrevista realizada por Xurxo Souto no Club do Mar de San Amaro o 26 de novembro de 2011
 
Xurxo Souto: Aquí tedes outro sabio do mar, Luis Dopico, esa xeografía infinita (incomprensíbel) agora cando subades á Torre...cando  subades á Torre xa sabedes, ademais de Sisargas e Prior, están Abarracidos, Carpanchos, Tousas de Leste, Tousos de Vendaval. E hoxe mesmo, aprendemos os nomes dos ventos da Coruña, polo menos ese vento da mañá, que levaba os barcos cara o norte, que lle chamaban a friaxe do Pasaxe. Apuntamos o nome dos ventos da Coruña.
Ben, pois eso, Serafín sobe á Torre e ve como está a Rabaleira; Luis sube á Torre e ve como está O Carpancho, Os Abarracidos e Serafín sube á Torre de Hércules e ve un pouco máis lonxe. Ve como está o Mar das Galiñas, Os Codillos, A Canaleta, A Cona da Vella. Os nomes que puxeron os galegos ao Gran Sol, ao mar de Irlanda. Digo ben, Serafín?

Serafín Mourelle: Si. Dice ben Suso o que pasa é que se pasa. Suele dicirme e darme o calificativo de mestre, non? E non, non é o caso porque nas miñas xeneracións, eu empecei a mandar os barcos no últimos 50, pois(...)xa supoño que antes(...)porque era unha profesión, era unha profesión tremendamente competitiva, cada un trataba de explorar por donde podía, é dicir, que probablemente, a cordillera de Porcopine que vai desde o grado 53 hasta o 51-50, todo de norte a sur ou nordeste-sudoeste, pois fumos...eu que sei...andaba solo a maioría das veces e...pero supoño que andaban outros cerca. Así que(...)
X. S.: Permíteme que faga unha aclaración porque ti falas con moita naturalidade(...)Cando coñecín a Serafín díxome: O mar non é poesía, é traballo e esforzo. E despois, como falas ti, dixéchesme: Eu nacín en Corme, crieime na Coruña, casei en Noia, vivín no Ghran Sol. De onde son? Son do mar máis que de sitio ningún. E logo dicía que non era poesía. E comentou, e a eso vou, que ao este de Irlanda, hai unha montaña submarina, un gran volcán submarino que lle chaman Porcupine e alí poron estes homes, nos anos 60, a buscar os fondos de area. E como foi eso, ti como che foi por alí, ghastaches aparellos a eito, como dis ti?
S. M.: Bueno, si, ao primeiro si porque non...non conoces ben donde estánas zonas de coral...e ti vas aprendendo á conta deso, que dirían (incomprensíbel) á conta de cortar o que fai o capador, non? Entonces pois(...)e...peixe, peixe había moito porque eu traballei muitos zonas que era terreno virxen, viñan as herbas do fondo, as algas, non? I...e bueno, pois...se lle sacou peixe, foi unha época, cando empezamos esa xeneración, digamos...se dice a xeneración perdida, aquela que, que nacimos na, na República ou antes da República, eu nacín no 33 o sea que non oculto os anos. E entonces (foi esta) toda xente que non tíñamos escola...nin tampouco habíamos tido moitas cousas máis, máis ben anduvemos sempre mui escasos pois...fixémonos patróns...e fumos...explorando, non se conocía, por exemplo, nos últimos 50, conoceríamos un...tercio do que se conoce hoxe(...)se descubrimos moito(...)e foi eso, a  base de cascos hun/ fundidos, ou sea, barcos fundidos, corales(...)foi...moito traballo, moito traballo. Traballábamos todos e cada un foi casi mestre de si mesmo porque ao ser tan competitiva a profesión, cada uns tiña os seus secretiños e si descubría aquí un caladeiro que lle iba ben, e tal e cual, mentres non o, non o...cazaban os outros, non, non cantaba.
X. S.: Dicía Serafín: Pra min cruzar a montaña de Porcupine foi como cruzar a cordillera dos Andes. Non?
S. M.: A cordillera dos Andés. Si, máis ou menos.

X. S.: Iso foi unha(...) Pero ben...como Serafín é un(...)tamén, hai moitas historias que contar(...) Pero, podemos falar un pouquiño de Irlanda porque Irlanda, andamos todos co tema da música celta, a literatura irlandesa e todas esas aventuras pero nunca lle preguntamos aos que de verdade sabedes de Irlanda, que sodes os mariñeiros, que parábades nos portos de Valentia, de Castletown, de Bantry. Fálanos de aqueles anos e deses portos.
S. M.: Bueno aqueles anos si porque eu mandei barcos de madeira, hoxe pode que non, pero (incomprensíbel) aparte de andar de mariñeiro en barcos de madeira, pois empecei mandando barcos de madeira: o Abadejo, o Virxen do Mar. Eso é, e eso estar alí cando arreaba temporal(...) Unha ves estuven a punto de perde-lo barco en (Bantry)...dou(...)foi unha noite moi... (incomprensíbel) que...que épica porque sacamo-lo barco por casualidade...e con traballo, claro. Pero...despois...Irlanda conocemos...eu, si(...)teño, temos(...)tratábamos cunha xente d'alí...non eran mui dados a intimar(...)entre outras cousas(...)eu creo que os isleños, por si mesmos, non son, non son(...)se vas (incomprensíbel) (eu estuve) en Mallora, no? Ya te diré cosas(...)estás cun mallorquín, [es]tase referindo a (incomprensíbel), ya te diré cosas, eh? Entón non canta diante do estraño e eso pasa...eso..que son...miran sempre ao, ao forasteiro, ao que chega...o miran sempre con certa distancia porque claro, durante a historia, (incomprensíbel) o que iba non iba a levar nada, máis ben iba a coller, así que a cousa creo que ten a súa explicación.
X. S.: Pero bueno, certa distancia pero os barcos galegos paraban na ribeira de Bantry, iban ao baile, bailábades coas rapazas...
S. M.: Si.
X. S.: E as rapazas bailaban o baile estilo español (entre aspas)
S. M.: Pero non ligábamos, eh!
X. S.: Bueno, bueno, bueno, aquí hai moito que contar. E Valentín, perdón, Serafín mesmo bailaba ao xeito irlandés. Como era eso?
S. M.: O rigodón. Era(...)
X. S.: Aquí tes pista, pa ghastar pista tamén se queres, eh?
S. M.: Non me vai(...)
X. S.: Como é?
S. M.: Non me vai, non me vai a chegar.
X. S.: A ver, cóntame.
S. M.: Non, tocaban tres pa eles...(en eso) eran corteses...tres pa eles e tres pa nós. Pasodobles, pa nós eran pasosdobles todo. (Incomprénsibel) as deles...era(...)eu creo que se chamaba o rigodón, ou sea(...)un, un, un salón rectangular e poñíanse as mulleres nun lado e os homes noutra e iban avanzando, non? facendo...así filigranas.
X. S.: A ver, a ver...
S. M.: E, e entonces pois chegaban ao medio e empezaban a evolucionar facendo (ochos) así...hasta que despois se collían así de braceiro como a (ca) raspa raspita e...despois xa quedaban xuntos, non? Acórdome que había unha rapaza que me gustaba a min e outra, que había alí, que non me gustaba, gustáballe eu a ela...E entonces, eu fíxenme o loco que (incomprensíbel) fun pa a rapaza que me gustaba e cando xa estaba (incomprensíbel) vén a rapaza, Margot, dime: Spanish? No, no posible. Que non era, que, que...e xa alá vou eu ca outra. Bueno...estas cousas que se viven de chaval...pero certamente...pois, foron uns tempos e...non era nada fácil, no, non eran fáciles. E que era?...Casteltown, Casteltown, eso, eso era en (Bantry). O que contei agora era en Bantry.
X. S.: Casteltown, a taberna de viuda que cando chegaron(...)cando chegou Serafín a Casteltown, naqueles anos 50, as casa tiñan teito de colmo, teito de palla, senón me equivoco. Eran lareiras...
S. M.: De pizarra, si...eran lareiras si, había como aquí. Ou sea, no sociológico, se pode dicir...que non había ningunha diferencia porque no Eire, o que é a República...a República do Eire, o sea, a, a Irlanda do Sur, pois alí mandaba o clero, pero mandaba tan, tan duramente como...ou non sei, como en Galicia, eh? Alí, era tremendo...si non(...)e as rapazas estaban moi coartadas. Por ejemplo, unha histo[ria](...)unha que...bueno, foi amiguiña miña, xa pasaba(...)cando (incomprensíbel) íbamos un día ou dous días e, e xa(...)e non daba tempo a nada(...)Igual, igual quentaba-lo caldo para un irlandés!
X. S.: Hai unhas illas míticas, para, para toda a xente que se interesa por Irlanda que son as Illas de Aran. O famoso documental de Flaherty, o home de Aran e esa natureza tan impresionante, e ti coñeciches as illas, víchelas?
S. M.: Si, conocín, si. Traballei moito ao redor delas.
X. S.: Si, si Flaherty movese a cámara cara o mar, vería que estaban os barcos de Vigo, (incomprensíbel) de Bouzas (incomprensíbel) Serafín.
S. M.: Si, tamén fun alí á Illa Maior que hai un porto que se chama...(Kilronan) e...bueno...alí eran todo tellados de pizarra, casiñas de pedra pero mui, mui cativas.
X. S.: Ninguén falaba o inglés.
S. M.: Ninguén falaba o inglés.
X. S.: Bueno, eso daba igual porque no barco de Serafín tampouco.
S. M.: Tampouco.
X. S.: E por certo, o mar que(...)mirade se están traballadas esas augas que, polos galegos, que o mar, por fóra de, por fóra de Aran, que nome ten? Como lle chaman?
S. M.: Por fóra de Aran? Cona de Vella.
X. S.: A Cona de Vella. O sea, mirade se é (incomprensíbel). Ben, hai moito que contar, tedes esta sabiduría. Serafín hoxe quixo, non quixo bailar pero temos que pedirlle que recite. É un gran poeta do mar.
Autor/a da transcrición: e~xenio
 Lectura recomendada onde aparece, entre outros, algúns rasgos deste gran mariñeiro:



Ricardo Carvalho Calero - ''A Trabe de Ouro'' (1987)

Programa "A Trabe de Ouro'' da TVG presentado por Víctor Freixanes e emitido en 1987, enfocado na figura de Carvalho Calero onde é entrevistado. Conta coa participación tamén de F. Pillado e Fernán Vello. 

Vieiros de Esperanza: Ricardo Carvalho Calero

Documental biográfico sobre Ricardo Carvalho Calero filmado en 2014. Vieiros de Esperanza percorre a vida e a traxectoria profesional de don Ricardo a modo de conversa, dende a súa infancia en Ferrol ata a súa xubilación en Compostela. Tamén tenta comprender porque non se lle dedicaba o Día das Letras Galegas, un recoñecemento que afortunadamente chega en 2020 para facer xustiza coincidindo co 110 aniversario do seu nacemento. A obra formou parte do Traballo de Fin de Grao en Comunicación Audiovisual pola Universidade da Coruña. Dirixido por Antón Rodríguez e coa colaboración técnica de Javier Gómez e Sergio Arango. 

Letras Galegas: Ricardo Carvalho Calero

Vídeo elaborado polo IES de Arzúa para achegarnos á figura de Ricardo Carvalho Calero, o autor ao que se lle dedica o 17 de maio, día das Letras Galegas 2020. Agradecementos a Emilio Cao, Aline Frazão e Dios ke te crew.

O lume queimou case 7.000 hectáreas nos montes galegos durante 2019, dúas mil delas nun só incendio



Defende A Galega: o movemento contra a manipulación na CRTVG fai dous anos malia ao desdén da Xunta


 

O ministerio asumiu os datos da Xunta para pasar á Fase 1, pero recomendou "garantir" máis camas para Pontevedra


 

24/05/20

Vigo e Pontevedra acollerán a primeira escola galega para escritoras e escritores


 

Os concellos poderán limitar a capacidade e o tempo de permanencia nas praias


 

O coronavirus non frea os pisos turísticos en Galicia: aumentan un 6% en catro meses e xa superan as prazas hoteleiras


 

Galicia pasa á Fase 2, sen franxas horarias e máis actividade cultural, comercial e na hostalaría



Repuntan lixeiramente os diagnósticos de coronavirus en Galicia con 14, a cifra máis alta en dez días

 
 

A Xunta asume o dilema: anima ao retorno do turismo e advirte de que suporá risco de rebrote do coronavirus



Cruz Martínez gaña o VIII concurso de micro-relatos de OZOCOgz

Con 'Ela, sonha nas ramas do baobab'


 

23/05/20

'María Solinha' estrearase en xuño nun autocine en Verín

O Concello de Verín fechou un acordo con Vía Láctea Filmes para acoller a primeira exhibición mundial da estrea da película María Solinha, de Ignacio Vilar. Será nun autocine aproveitando a rede de parkings públicos que cambiaron a mobilidade urbana na vila do Támega nos últimos anos.


 

17/05/20

Vinte anos da liga: o Depor gañou o seu primeiro campionato

O 19 de maio de 2000 o Deportivo proclamouse campión coa vitoria en Riazor diante do Espanyol

Hai vinte anos Galicia rendía homenaxe a un dos seus ilustres, Manuel Murguía, o pai do galeguismo. A carón desta festa na zona norte estábase a argallar outra festa que estaba suliñada para dous días máis tarde: o 19 de maio. Esa data que quedou gravada a lume no corazón do deportivismo, cando aló polas once da noite o Real Clube Deportivo acadou o título de campeón da Liga. Foi en Riazor, xusto onde permanece vivo Murguía dándolle nome á rúa na que o estadio ten a súa entrada principal. Aí o primeiro clube da cidade converteuse no noveno en gañar a Liga española en toda a súa historia, e foi no mesmo ano no que Galicia lembraba a un dos seus fillos predilectos.

Máis información de Xosé Manuel Mallo en La Opinión de A Coruña

 

Letras galegas en plena pandemia

O coronavirus obriga a suspender ou aprazar moitos actos e as celebracións trasládanse a Rede. A RAG fará unha ofrenda floral diante da casa de Carvalho Calero en Santiago de Compostela

Máis información en La Opinión da Coruña

A música do confinamento


A corentena da COVID-19 fíxonos valorar moitas cousas que no noso día a día non as apreciamos, unha delas é o papel que xoga a música nas nosas vidas. As veces, as persoas non nos decatamos de que a música está presente todos os días nas nosas rutinas; pois escoitamos música cando imos no coche, cando andamos pola rúa, cando asistimos a algún evento ou concerto, cando nos soa o móbil ou simplemente cando estamos a realizar algunha tarefa na casa. Ao estar confinados, démonos de conta dese papel tan importante que en moitas ocasións fainos sentir mellor emocionalmente e recórdanos situacións alegres ou momentos importantes. No confinamento, puidemos observar como moitos artistas coñecidos e agrupacións musicais de todas as idades e de todo tipo de estilos xuntáronse para seguir a interpretar música e así facerlle a xente a corentena máis levadeira ou, simplemente, entreterse eles mesmos coa súa afección. Todo isto, foi unha mostra de que moitas persoas “non poderían vivir sen música”. Algúns exemplos desas xuntanzas virtuais foron a nova versión da canción “Resistiré”, creada orixinariamente polo Grupo dinámico e interpretada por cantantes actuais ou, tamén, a canción “Viva la vida” de Coldplay

Houbo ademáis outras moitas agrupacións e artistas que fixeron concertos telemáticos e gravacións grupais dende as súas casas, sen irnos máis lonxe da nosa cidade, os alumnos das bandas, coros e agrupacións de cámara do conservatorio de música da Coruña interpretaron conxuntamente varias pezas (como o Himno galego) para seguir mantendo esas rutinas coa música dende os seus fogares, algo que foi moi chamativo por outra parte xa que chegáronse a xuntar máis de 100 alumnos das diferentes especialidades nun mesmo vídeo.


 Alumnos do conservatorio da Coruña interpretando conxuntamente o Himno Galego durante o confinamento. 
17 de maio de 2020

4º ESO B Marco Castro Fontela