17/05/24
16/05/24
Vinte anos do plan unánime para o galego que virou 'radical'
Información de David Lombao en Praza Pública
Os Premios Martín Códax reivindican "a cultura de proximidade" na gran noite da música galega
15/05/24
14/05/24
Facer cantar a Luísa Villalta
Información de Hugo Álvarez Domínguez en La Voz de Galicia
13/05/24
Concurso Letras Galegas IES Monelos 2024
O xurado composto polos profesores e profesoras Antonio Frade Fraga, Marta Rafael Balsa e Mar Rodríguez decidiron conceder o premio na categoría de 4º de ESO e Bacharelato na modalidade de narrativa do concurso das Letras 2024 convocado polo EDLG do IES Monelos ao alumno de 1º de bacharelato Alejandro Lorenzo Naya polo seu relato titulado "Malo será".
Tal como queda establecido nas bases do concurso a continuación publicamos o relato gañador en Cotarelo.
Malo será
Comezaba un novo día, e con el a resaca e o cansazo dunha interminable noite de San Xoán. Paseabas por Riazor e o Orzán e vías as fogueiras, xa sen brasas, as botellas de alcohol e algún que outro borracho que aínda permanecía na praia. A noite de San Xoán dá comezo ao verán, a mellor estación do ano, xa que non hai escola, pero sobre todo non hai exames, así que podes facer o que queiras. É unha época feliz. Ou iso cria eu, mentres vía o branco, frío e triste corpo,sen vida, do meu mellor amigo Samuel.
El mirábame, mentres estaba deitado boca arriba sobre unha prancha de metal situada dentro dun cuarto frío. Eu, parado ao seu carón, só podía pensar en como chegara a esa situación, se só pasaran unhas horas desde que falei con el.
Por fin rematou o curso, e para celebralo, Samuel e mais eu decidimos vernos ao día seguinte no parque de Oza, como é habitual. Para nós é tradición reunirnos nese parque para charlar, ademais, agora puxeran uns bancos e xa non tiñamos que sentar no chan. Cando cheguei á casa amoseille as notas á miña familia, non sabía como pero aprobara inglés, recoñezo que son terrible e non me gusta nada. Grazas a que pasei todo, meus pais deixáranme ir cos meus amigos en San Xoán. Oxalá viñese Samuel!, pero seguro que non vén. Xa que temos pensado ir á praia de Riazor para queimar todos os apuntes deste ano, teño moitas ganas de queimar os apuntes de lingua castelá, porque estou farto de Bécquer e das súas rimas e lendas ata os narices, deberían facer esa materia como optativa e non como troncal.
Era ese mesmo día pola noite, non podía durmir, así que decidín poñerme a mirar Instagram, para a miña sorpresa atopei unha foto de hai uns meses de Samuel e a súa actual ex-moza Sofía. Mirei para ela e só puiden sentir compaixón polo meu amigo, xa que a súa moza lle foi infiel en reiteradas ocasións, ela intentou negalo todo, pero decatámonos da mentira. Despois diso, Samuel entrou nunha depresión, da que tardou varios meses en saír.
Estiven presente en todo momento, desde que Samuel se deu conta da infidelidade ata que volveu a ser el mesmo. Tentei axudalo, aínda que nunca tivera parella e non entendía, de primeira man, ese sufrimento amoroso; pero nunca usei a psicoloxía das películas para darlle consello. Non sei se era a mellor opción, pero expliqueille repetidas veces que deixase ir o que non pode controlar, que deixase ir a Sofía. Ninguén cambia se non recoñece un problema. Deixa de esperar cousas que simplemente non che queren dar, explicacións, o final da relación, desculpas... Xa que haberá momentos nos que soamente ti terás que avanzar. Pero sobre todo, recalqueille que ás veces o final é un comezo que soamente ti podes trazar.
Ao principio, non o entendía, non entendía que tiña que deixala ir, que el lle estaba facendo dano. Samuel só pensaba en Sofía, non podía quitala da cabeza. Mentres ela deixara de pensar nel hai uns meses. Co paso do tempo, Samuel mellorou, comprendeu que o amor non é como o das películas, que ten os seus pros e contras, que cada rapaza é un universo. Cando foi final de curso sentíase xenial, deixara atrás os seus demos do pasado, xa non pensaba en Sofía e volveu lucir feliz, con aquel fermoso sorriso de orella a orella.
Cando quedei con el no parque, vino pálido, coma se vise a Raskolnikov matando aquela anciá no seu apartamento de San Petersburgo. Comecei falando do fin de curso e do que nos agardaba o vindeiro curso en segundo de bacharelato, ou como lle chamamos nós, o ano da solución final. Samuel non parecía moi contento, pero parecía que pouco a pouco ao longo da conversa se animaba un pouco máis. Eran as dezanove horas cando, ao lonxe, vimos pasar a Sofía, levaba un vestido negro moi axustado, pero que lle quedaba marabilloso, un bolso vermello cereixa e uns tacóns negros, que dubido moito que durasen a noite de San Xoán. Nese momento mirei para Samuel, estaba contento, tiña un sorriso radiante, propio dunha persoa feliz consigo mesma. Por fin deixouna ir.
Despois as vinte horas separámonos. El marchou para a súa casa, xa que non quería ir de festa, e eu fun para a miña casa, para cambiarme e saír cuns amigos.
Ás cero horas atopábame dándoo todo coa canción do Mundial de fútbol de Sudáfrica, todo isto fíxeno acompañado duns holandeses. Era unha noite marabillosa de xuño, case non había vento, e o que había era un pracer para o corpo, o ceo estaba despexado e non houbese altercados durante a noite Todo o mundo estaba pasándoo de morte, ata Samuel.
Samuel morreu o 24 de xuño ás cero horas e trinta minutos, mentres durmía. Tomara quince somníferos da súa nai, que non se decatara de que llas roubara. Isto provocoulle unha convulsión moi grande que o levou a un fallo de órganos múltiples, pero non se decatou, atopábase profundamente durmido, por desgraza, un soño do que nunca espertará.
De todo isto decateime cando volvía da festa. O pai de Samuel chamoume, contoume o que pasou. Cando cheguei ao CHUAC, deixáronme ver o corpo do meu mellor amigo. Cando o vin todo o que puiden pensar foi por que o fixo. Virao non hai moito tempo, e estaba feliz, volvía a ser o mesmo de antes. Non entendo por que non dixo nada, despois de todo éramos amigos. Podería axudalo, aínda que non fose moito, pero iso era mellor que nada. Tamén podería pedir axuda aos seus pais, para iso están, non si? Se non aos seus pais, a un psicólogo para iso estudaron, para axudar a xente cos seus problemas a través das palabras. Nese momento veu á miña cabeza una cousa que nos contara a nosa profesora de filosofía, Chiruca. Ela explicounos que a esencia do ser humano é dinámica, non estática. Somos un fluxo constante de leccións e experiencias. É dicir, cada momento presente é unha oportunidade para moldear a nosa identidade e o noso destino. En cada momento podemos elixir ser algo diferente ao que fomos. Mentres haxa unha posibilidade de vida, hai unha posibilidade de redención. Pero por que escoller ese destino?
Foi aí cando comprendín que ninguén podía acompañalo no seu sufrimento. En vez de pedir axuda, refuxiouse en si mesmo, crendo que se podía curar a un mesmo, sen axuda de ninguén.
Despois de estar un tempo na morgue, decidín ir falar cos seus pais. No momento en que saín de alí parei, mirei cara atrás e mirei por última vez ao meu mellor amigo, nese momento lembreime daquel poema de Jorge Manrique que dicía “Nuestras vidas son los ríos, que van a dar a la mar que es el morir”, porén o río de Samuel chegou ao mar demasiado pronto. Déronme unha nota que Samuel tiña na man cando o atoparon, que dicía: "Por fin, xa son feliz". Cando o lin púxenme a chorar. Acababa de entender por que Samuel estaba tan feliz,el entendera que a morte era a súa única saída e que tería que morrer para ser feliz. Se o soubese non o deixara ir para a casa, arrastraríao se fose necesario para que non chegase. Falando con el, dicíndolle que non pensase en suicidarse, iso podería impedilo, ou quizais non, pero era mellor pensar iso que asimilar que o meu mellor amigo, ao que levaba máis de dez anos vendo todos os días, estaba morto.
Xa pasara unha semana dende que o enterraron. Non quería saír da casa e tampouco quería que os meus amigos viñeran a visitarme. Nun momento dado, cando xa non podía pensar, pola tristeza, mirei Instagram e volvín ver a foto de Samuel e Sofía. Foi nese momento, mirando a foto, cando levantei a cabeza e dixen para min: "Soamente eu, poderei avanzar".
Alejandro Lorenzo Naya (1º de Bacharelato)
Bendita tolemia! O Dépor renace a lombos da súa afección
12/05/24
Sofía Regueiro (4º ESO C) Accésit da VII ª edición do Concurso de videopoemas sobre composicións poéticas de Rosalía e Manuel María
Este sábado 11 de maio o xurado do certame, composto polo realizador Omar Rabuñal Varela, o profesor e guionista, Eduardo Álvarez González, e a profesora e guionista, Anxa G. Refoxo, concedéronlle un accésit a alumna de 4º de ESO Sofía Regueiro polo videopoema Rosas, en que o xurado salientou “pola intelixente solución visual que xogando coa dobre cor, a luz e o ritmo, consegue transmitir a beleza da palabra poética”.
Neste concurso recibiu o primeiro premio o videopoema A xustiza pola man, de Noa Cabaleiro Ribadulla do IES Nº 1 da Estrada, “por unha sobresaliente interpretación da protagonista cuns planos que transmiten plenamente a variedade de emocións que transitan o poema. Pola plasticidade das imaxes e un ritmo na montaxe que contribúen moi notablemente a conducir e achegarnos á palabra literaria”. Así mesmo, premiou o videopoema Negra sombra, do alumnado do CPR de Narón, “polo potente e coherente resultado que consegue esta obra coral en feminino utilizando a iluminación como recurso dramático, complementado cunha posta en escena en branco e negro como única gama de cor”.
Unha campaña arqueolóxica no Castro de Elviña investigará a causa da desaparición dunha das torres
Información en Xornal da Coruña
11/05/24
Unha ducia de finalistas da XI edición dos Premios Martín Códax da música galega
O vindeiro mércores 15 de maio entréganse no Pazo da Cultura Pontevedra os galardóns da undécima edición dos Premios Martín Códax da Música, unha festa dirixida por Xurxo Souto que promete ser “unha gran celebración da selva diversa e espectacular da música galega contemporánea”. Velaquí unha mostra da calidade e variedade da escena galega actual, con algunhas das bandas e artistas finalistas.
10/05/24
Estudantado da UDC, montan a primeira acampada estudantil de Galicia en apoio ao pobo palestino
Información en Xornal da Coruña
09/05/24
70 minutos con Luísa Villalta
08/05/24
07/05/24
Encontro IES Agra de Leborís (A Laracha) e IES Monelos
Actividade realizada polo alumnado de 1º ESO B do IES Monelos (6/52024) con outros compañeiros do IES Agra de Leborís entre Caión e Baldaio.
Tempo na Coruña do 7 ao 14 de maio
Exemplo duns dos programas emitidos semanalmente por Radio Monelos ao longo do curso. Coordinado pola profesora de Bioloxía Sonia Bermúdez.
Predición elaborada polas alumnas de 1º de ESO Paula Rial, Carmen Tarrón e Laura Virosta para a Meteoescola.
Editorial da Revista "Camiño do Corgo 2023-24": "En Concreto"
Presentamos un novo número de “Camiño do Corgo” en dixital. Esta cabeceira xa é alma deste instituto pois acaba de cumprir 25 anos neste 2024. A revista pretende reflectir, neste novo formato, un soporte multimedia para ser lida, escoitada e vista. Serve para presentar as actividades realizadas por parte do Equipo de Dinamización este curso. Aí están os programas de Radio Monelos con seus contidos fundamentais: “Historias da Coruña” con vinte relatos sobre a nosa cidade e o noso barrio e un seguimento dos cantantes e grupos musicais galegos, con outros dezaseis exemplos presentes na contraportada e que suman un total de 48 desde que iniciamos esta andaina no curso 2021-2022. Tamén están presentes as mulleres, neste caso non falamos só de individualidades senlleiras senón de colectivos historicamente feminizados vinculados á historia da nosa urbe: lavandeiras, peixeiras, costureiras, cigarreiras... e como non, algún relato literario está presente para ser escoitado como o final da “Rateira” de Agatha Christie da adaptación realizada pola profesora Luísa Corredoira. Da man das profesoras Mónica Alonso e Elena Conde demos un paso na Radio: levar ao directo nos recreos un programa que de momento foi mensual centrado sobre o Parlamento europeo. E moitas actividades máis que podedes ver nesta edición.
Porén o elemento vertebrador deste curso e da revista foi a figura de Luísa Villalta. Esta coruñesa polifacética, a quen se lle dedica o Día das Letras Galegas 2024, serviunos para realizar varias tarefas (carteis, programa de radio e audición de poemas) coa coordinación da profesora Montserrat Puime. Todo isto pódese ver, tamén, na revista. Pechamos esta editorial facendo referencia ao seu derradeiro poemario publicado postumamente no ano 2004, o ano do seu falecemento, e que se titula “En Concreto”. Nel aparecen moitos poemas centrados na nosa cidade e un especificamente que se titula “A Estación” onde a poeta reflexiona sobre os trens na nosa cidade non son de paso senón de chegada ou de saída e remata nas súas últimas estrofas así:
Onde nós non hai nunca un destino
que ser un anónimo fin
ou un glorioso comezo
máis alá somente o mar
e a incertidume da luz
o extremo
o abismo
o espello detido en nós
Que esta publicación sexa, en concreto, do voso agrado.
A Serra da Capelada foi un glaciar da última Idade do Xeo: “É un caso singular en toda a península”
O traballo do catedrático e investigador da USC Augusto Pérez-Alberti analiza a súa configuración xeomorfolóxica e a paisaxe
Información de Elena Martín en GCiencia
05/05/24
4 de maio: Día da Ciencia na Rúa
O alumnado de 1º de bacharelato do IES Monelos presentou os seus experimentos, un ano máis, no Día da Ciencia na Rúa.
Casas sen xente: a porcentaxe de vivendas nas que non reside ninguén chega ata o 40% no centro das cidades galegas
Información de Marcos Pérez Pena en Praza Pública
04/05/24
"As Neves' é unha película de xente boa facendo cousas malas sen querer"
Información de Ana G. Liste en Praza Pública
As ondas do património chegam a Lisboa - 2 maio 2024
Uma delegação de estudantes, professores e músicos galegos unem-se a uma representação homóloga em Lisboa para apresentar o modelo Ponte…nas ondas! de boas práticas com o património cultural imaterial (PCI) que a UNESCO registou em dezembro de 2022 por proposta de Portugal e Espanha.
03/05/24
Portugal suprime peaxes en parte das autovías 14 anos despois e deixa a viaxe entre Galicia e Porto pola costa en 1,25 euros
Información de David Reinero en Praza Pública
Inauguración da exposición de pintura “Terra Medida” de Alfonso Sanjurjo
02/05/24
01/05/24
Máis emprego, mellor repartido, mellor pagado: a axenda galega do Primeiro de Maio
Da construción ao sector servizos: un Primeiro de maio polo traballo seguro
Informacion de Ana G. Liste en Praza Pública